Samoocena to zbiór percepcji, myśli, ocen, uczuć i tendencji zachowań skierowanych ku sobie, ku naszemu sposobowi bycia, cechom naszego ciała i naszego charakteru. W skrócie: jest to percepcyjna ocena nas samych. Potrzeba docenienia siebie, która dzieli się na dwa aspekty:

• od siebie: miłość do siebie samego, zaufanie do siebie, docenienie, samowystarczalność itp. oraz szacunek;
• szacunek otrzymany od innych osób (uznanie, akceptacja itp.).

Carl Rogers, największy przedstawiciel psychologii humanistycznej, stwierdził, że źródłem problemów wielu ludzi jest to, że gardzą sobą i uważają się za bezwartościowych i niegodnych bycia kochanymi; stąd znaczenie, jakie przywiązywał do bezwarunkowej akceptacji pacjentów.

Wszyscy mamy mentalny obraz tego, kim jesteśmy, jak wyglądamy, w czym jesteśmy dobrzy i jakie są nasze słabości. Tworzymy ten obraz z biegiem czasu, począwszy od naszego dzieciństwa. Termin obraz siebie jest używany w odniesieniu do obrazu mentalnego, jaki dana osoba ma o sobie.

Pojęcie samooceny różni się w zależności od paradygmatu psychologicznego, który go dotyczy (psychologia humanistyczna, psychoanaliza lub behawioralna). Z punktu widzenia psychoanalizy samoocena jest ściśle związana, z rozwojem ego.  Z drugiej strony behawioryzm koncentruje się na takich pojęciach, jak bodziec, reakcja, wzmocnienie i uczenie się, co sprawia, że ​​holistyczna koncepcja samooceny nie ma znaczenia. Poczucie własnej wartości jest również pojęciem, które często wykracza poza dziedzinę wyłącznie naukową.

Znaczenie pozytywnej samooceny

Zdrowie psychiczne jest niemożliwe, gdy ktoś nie czuje się zasadniczo zaakceptowany, kochany i szanowany przez innych i przez siebie samego. Poczucie własnej wartości pozwala ludziom stawiać czoła życiu z większą pewnością siebie, życzliwością i optymizmem, a tym samym łatwiej osiągać swoje cele i samorealizację. Pozwala być bardziej ambitnym w kwestii tego, co ma się nadzieję doświadczyć emocjonalnie, twórczo i duchowo. Rozwijanie poczucia własnej wartości to poszerzanie umiejętności bycia szczęśliwym; Poczucie własnej wartości pozwala mieć przekonanie, że zasługuje sie na szczęście.

Zrozumienie tego jest fundamentalne i przynosi korzyści wszystkim, ponieważ rozwój pozytywnej samooceny zwiększa zdolność do traktowania innych z szacunkiem, życzliwością i dobrą wolą, sprzyjając w ten sposób wzbogacaniu relacji międzyludzkich i unikaniu destrukcyjnych.

Fałszywe stereotypy dotyczące wysokiej samooceny

Ludzie, którzy mają wysoką samooceną, mogą być postrzegani jako bardzo egoistycznie, jednakże nie ma nic bardziej błędnego. Miłość do innych i miłość do siebie nie są przeciwstawnymi alternatywami. Wręcz przeciwnie, postawę miłości do siebie cechują wszyscy, którzy potrafią kochać innych.

Nawet w Chrześcijaństwie warunkiem kochania innych jest uwarunkowany kochaniem siebie:

(37): A On mu powiedział: Będziesz miłował Pana, Boga swego, z całego serca swego i z całej duszy swojej, i z całej myśli swojej. (38): To jest największe i pierwsze przykazanie. (39): A drugie podobne temu: Będziesz miłował bliźniego swego jak siebie samego. [Biblia Warszawska, Mt 22, Przekład opracowany przez Komisję Przekładu Pisma Świętego]

Poczucie komfortu, a samoocena

Komfort to nie poczucie własnej wartości. Dla osoby z niską samooceną –  każda pozytywna zachęta będzie w najlepszym wypadku sprawić, że poczuje się komfortowo lub, co najwyżej, lepiej ze sobą tylko na jakiś czas. Dlatego dobra materialne, relacje seksualne, sukcesy lub wygląd fizyczny same w sobie przyniosą komfort tej osobie lub fałszywy i efemeryczny rozwój poczucia własnej wartości, ale nie będą tak naprawdę zwiększać pewności siebie i własnej wartości.

Samoocena, a porównywanie się

Samoocena nie jest konkurencyjna, ani porównawcza. Paradoksalnie większość ludzi szuka pewności siebie i szacunku do siebie poza sobą, dlatego są skazani na porażkę. Poczucie własnej wartości najlepiej rozumieć jako rodzaj osiągnięcia duchowego lub umysłowego, to znaczy jako zwycięstwo w ewolucji świadomości. W ten sposób poczucie własnej wartości zapewnia duchowy spokój, co z kolei pozwala ludziom cieszyć się życiem.

Prawdziwa samoocena nie jest wyrażana przez samouwielbienie kosztem innych lub przez pragnienie bycia lepszym od innych ludzi lub poniżania ich w celu wzniesienia się. Arogancja, przechwalanie się i przecenianie własnych umiejętności ujawniają błędną samoocenę, a nie nadmiar poczucia własnej wartości.  Poczucie własnej wartości jest fundamentalną podstawą pełnego rozwoju ludzkich zdolności, jest punktem wyjścia do pozytywnego rozwoju relacji międzyludzkich, uczenia się, kreatywności i osobistej odpowiedzialności.

Poczucie własnej wartości to nie pewność siebie

Poczucie własnej wartości można pomylić z pewnością siebie. Niektórzy ludzie, na przykład aktorzy lub osoby publiczne, mogą mieć pewność siebie, ale także niską samoocenę. Docenianie siebie to postrzeganie siebie jako wartościowego i wartościowego. Osobom, które cierpią z powodu niskiej samooceny, trudno jest powiedzieć „lubię siebie”, „zasługuję na bycie szczęśliwym” lub „jestem dobrym człowiekiem”.

Źródła niskiej samooceny

Dezaprobata autorytetów

Rodzice, nauczyciele, mentorzy, 'ojcowie” wywierają ogromny wpływ na człowieka nie tylko w dzieciństwie. Jeśli ktoś  słyszał cały czas, że wszystko, co robi, jest złe, prawdopodobnie przyswoił sobie to zdanie o sobie… jako korzeń swojego istnienia.

Zbyt wysokie oczekiwania

Kiedy wychowawcy wymagają zbyt wiele, dziecko może poczuć, że nie jest wystarczająco dobre, ponieważ bez względu na to, jak bardzo się stara, nigdy nie spełni ich standardów. Nie dotyczy to jednak tylko rodziców, ta sama sytuacja może wyniknąć w pracy, w związku czy też wobec samego siebie. Uczucie niespełnienia standardów rozciągać się może wtedy praktycznie  na wszystkie obszary działania i bardzo głęboko wpływa na jego samoocenę.

Trudności w nauce i w pracy

Ttrudności w społeczności często nie są poprawnie ogarniane, nie są traktowane jako wyzwania, ale zwykle prowadzą do niskiej samooceny, bo są traktowane przez otoczenie, a także nas samych jako powód do poniżania i karcenia. Zdarzać się może, że czy to w szkole, czy to w pracy człowiek jest wyśmiewany, czy też lub skarcony z powodu niskiej personalnej wydajności lub niepełnosprawności. W rzeczywistości jest to częsta sytuacja, w której ludzie skupiają się, wyłącznie na wynikach nie promują zajęć, w których czujemy się bardziej komfortowo, nawet jeśli są one wyzwaniami.

Środowisko bez odzwierciedlenia uczuć

Aby wzrastać i rozwijać zdrową samoocenę, niezbędne jest poczucie bycia kochanym, zrozumianym i zaakceptowanym. Upokarzające słowa może wyrządzić tyle samo szkody, co afektywna indolencja (obojętność). Osoba wychowana czy też przebywająca w takim środowisku jak najbardziej może zinternalizowałeś i znormalizować ten brak jako poczucie bycia niegodnym uczuć, jako źródło „sensu”.

Nadopiekuńczość

Przeciwległy biegun do środowiska bez odzwierciedlania uczuć to nadmierna opiekuńczość. Przez nadopiekuńczość można  nieumyślnie uniemożliwić  innym rozwijanie własnych zdolności. W rezultacie „wychowankowie nadopiekuńczości”  mogą nie mieć niezbędnych narzędzi do radzenia sobie z problemami życiowym, a tym samym czuć się jako bezwartościowi.

Ofiara nadużyć

Zastraszanie, przemoc fizyczna w rodzinie lub maltretowanie emocjonalne to problemy, które głęboko wpływają na nasz obraz siebie.Kiedy dorastasz w środowisku, w którym nie masz kontroli i padłeś ofiarą upokorzenia, normalne jest, że twoje umiejętności i że trudno ci ufać ludziom, więc na dłuższą metę możesz rozwinąć niską samoocenę.

Ograniczony system przekonań

Kiedy porównujemy się z innymi i wierzymy, że nie spełniamy ich standardów, pojawia sie pewien problem. Dodatkowo w okresie dojrzewania ocena przez grupę rówieśniczą ma fundamentalne znaczenie, więc jeśli zostaniemy przez nią odrzuceni, możemy utknąć na tym etapie.

Jak sprawdzić samoocenę?

Człowiek, który ma wystarczającą samoocenę:

• Jest w stanie działać zgodnie z tym, co uważa za najbardziej skuteczne, ufając własnym kryteriom i bez poczucia winy, gdy inni uważają, że jego zachowanie nie jest dobre.
• Wychodzi z założenia, że ​​jest interesujący i cenny dla innych ludzi, przynajmniej dla tych, z którymi jest zaprzyjaźniony.
• Nie daje się manipulować, choć chętnie współpracuje, jeśli wydaje się to właściwe i wygodne.
• Rozpoznaje i akceptuje w sobie różne odczucia i emocje, zarówno pozytywne, jak i negatywne, i chętnie ujawnia je drugiej osobie, jeśli uważa, że ​​warto i chce to zrobić.
• Nie marnuje czasu na zamartwianie się tym, co przydarzyło się w przeszłości lub co może się przydarzyć w przyszłości. Uczy się z przeszłości i projektuje na przyszłość, ale intensywnie przeżywaj teraźniejszość.
• Jest wrażliwy na uczucia i potrzeby innych; szanuje ogólnie przyjęte rozsądne zasady współżycia i rozumie, że nie ma prawa — ani nie chce tego — prosperować lub bawić się kosztem innych.
• Mocno wierzy w pewne wartości i zasady i jest gotów ich bronić, nawet jeśli napotka sprzeciw. Ponadto czuje się wystarczająco pewnie, aby je zmienić, jeśli doświadczenie udowodni, że się myliła.
• W pełni ufa swojej zdolności do rozwiązywania własnych problemów, nie dając się łatwo zastraszyć niepowodzeniami i trudnościami. A kiedy naprawdę tego potrzebuje, chętnie poprosi innych o pomoc.
• Jako osoba uważa się i czuje tak samo jak każdy inny; ani gorszy, ani wyższy; po prostu równy w godności; i dostrzega różnice w konkretnych talentach, prestiżu zawodowym czy pozycji ekonomicznej.
• Potrafi cieszyć się różnorodnymi zajęciami.

Człowiek który ma za niską samoocenę

Osoba ze słabą samooceną zwykle przejawia niektóre z następujących objawów:

• Ukryta wrogość: drażliwość na powierzchni, zawsze na granicy wybuchu, nawet w przypadku drobiazgów; typowy dla superkrytyka, któremu wszystko jest źle, wszystko mu się nie podoba, wszystko go zawodzi, nic go nie satysfakcjonuje.
• Tendencje obronne  uogólniony negatywne nastawienie (wszystko widzi jako czarne: swoje życie, swoją przyszłość, a przede wszystkim siebie) oraz ogólny brak apetytu na radość życia i samego życia.
• Rygorystyczna samokrytyka: tendencja do tworzenia nawykowego stanu niezadowolenia z samego siebie.
• Nadwrażliwość na krytykę: która sprawia, że ​​czujesz się łatwo atakowany i doświadczasz uporczywych urazów wobec swoich krytyków.
• Chroniczne niezdecydowanie: nie tyle z powodu braku informacji, co z powodu przesadnego strachu przed pomyłką.
• Nadmierne pragnienie zadowolenia: nie ośmiela się powiedzieć „nie”, z obawy przed niezadowoleniem i utratą życzliwości proszącego.
• Krytykowanie innych: czasami osoba o niskiej samoocenie może użyć krytyki innych ludzi, gdy coś pójdzie nie tak, zwłaszcza jeśli chodzi o obronę siebie w niekomfortowej sytuacji, w celu zademonstrowania swojej niewinności. Nawet osoba cierpiąca na niską samoocenę może nie być świadoma swojego zachowania i może nie robić tego w złych intencjach.
• Perfekcjonizm – czyli domaganie się wykonania „doskonałego”, bez jednego błędu, prawie wszystkiego, czego się próbuje – co może prowadzić do bardzo złego samopoczucia, gdy sprawy nie układają się idealnie.
• Poczucie winy – potępia siebie za zachowania, które nie zawsze są obiektywnie złe, wyolbrzymia ogrom swoich błędów i zbrodni i/lub żałuje ich w nieskończoność, nie wybaczając sobie całkowicie.

Konsekwencje niskiej samooceny

Brak równowagi poczucia własnej wartości może objawiać się w następujący sposób:

• Zaburzenia zachowania
  • zaniedbanie obowiązków i higieny osobistej;
  • słaba wydajność pracy;
  • skłonność do używania substancji szkodliwych.

• Zaburzenia intelektualne
  • słaba absorpcja bodźców;
  • zła analiza faktów życia codziennego,
  • trudność w komunikacji;
  • niezdolność do konfrontacji;
  • niepokojące powtarzające się myśli lub wspomnienia.

• Zaburzenia psychiczne
  • rozpacz i pesymizm,
  • poczucie winy, bezwartościowości i bezradności.
  • trudności z koncentracją, zapamiętywaniem i podejmowaniem decyzji.
  • zaburzenia snu,
  • żałość,
  • utrata wizji przyszłości;
  • utrzymujący się smutny, niespokojny lub pusty nastrój,
  • niepokój, drażliwość,
  • bóle głowy,
  • myśli samobójcze,
  • brak apetytu,
  • niska przyjemność z zajęć (anhedonia),
  • zaburzenia trawienia i nudności.

• Zaburzenia somatyczne (psychosomatyka)
  • bezsenność;
  • niepokój we śnie;
  • anoreksja;
  • bulimia;
  • wymioty lub nudności z zawrotami głowy;
  • napięcie mięśni szyi;
  • choroby żołądka;
  • zmiany częstotliwości rytmu serca.

• Zaburzenia afektywne
  • trudności w podejmowaniu decyzji;
  • życiowe podejście defetystyczne;
  • strach;
  • niepokój;
  • drażliwość.

Niska samoocena i psychoterapia

Psychologiczny konstrukt poczucia własnej wartości (lub samooceny)  sięga Williama Jamesa pod koniec XIX wieku, który w swojej pracy Zasady psychologii badał rozwój naszego „globalnego-ja” („ Ja-wiem» i „Ja-wiedziałem”). Według Jamesa z tego rozwoju, którego wszyscy jesteśmy świadomi w mniejszym lub większym stopniu, rodzi się poczucie własnej wartości.

Problemy z niską samooceną są jednym z najczęstszych powodów, dla których ludzie w każdym wieku decydują się na terapię psychologiczną – psychoterapię. W jakim stopniu psychoterapeuci mogą pomóc wzmocnić poczucie własnej wartości i jakich strategii używają, aby to osiągnąć? W ofercie psychoterapii stosowane są różne techniki w zależności od przyczyn, które powodują brak poczucia własnej wartości. Techniki te obejmują leczenie ran emocjonalnych, które pacjenci mogli doznać w przeszłości, jak i inne zabiegi mające wpływ na nieświadome negatywne przekonania, które pacjenci posiadają.

Terapia podnosząca samoocenę ma za zadanie:

• Rozwinąć zdrową samoocenę, która będzie podstawą do osiągnięcia życiowych celów.
• Zmienić autodestrukcyjne nawyki.
• Zaprzestania sabotowania siebie.
• Pokochać się bardziej i traktować lepiej.
• Zwiększ pewność siebie.
• Rozwinąć zaufanie do swoich umiejętności.
• Dotarcie do prawdziwych emocji i zaakceptowanie ich
• Wyeliminować ograniczające przekonania o swoim wizerunku.
• Pokonać nieśmiałość.
• Nauczyć  się wyznaczać cele i wytyczać drogę do ich osiągnięcia.
• Pokonać niepokój i lęki.

Zaburzenia odżywiania są bardzo powszechnymi problemami psychicznymi – kultura sprzyja chaotycznemu jedzeniu, ale problemy te nie zawsze są dobrze diagnozowane. Szacuje się, że jedna na dwadzieścia kobiet cierpi na zaburzenia odżywiania. Mężczyźni również coraz częściej mają trudności z jedzeniem. Napadowe objadanie się, sięgania po środki przeczyszczające, głodówki, kompulsywne ćwiczenia, negatywny obraz ciała oraz kompulsywne myśli, nawyki i zachowania związane z jedzeniem to tylko niektóre z objawów zaburzeń odżywiania. W przypadku zaburzeń odżywiania nieprawidłowe nastawienie do jedzenia i zmiany w diecie prowadzą do niezdrowych nawyków. Oprócz choroby psychicznej może to również prowadzić do fizjologicznego uszkodzenia zdrowia.

Zaburzenia odżywiania to bardzo złożone schorzenia, które mogą rozpocząć się w młodym wieku. Wyróżnia się ogólnie cztery rodzaje medycznie zdefiniowanych zaburzeń odżywiania: jadłowstręt psychiczny (anoreksja), bulimia psychiczna, zaburzenie z napadami objadania się  oraz pozostałe zaburzenia odżywiania, które nie zostały określone inaczej (wśród nich przykładowo: zespół przeżuwania, zespół nocnego jedzenia, jedzenie kompulsywne).

Źródła problemów z odżywianiem

Nie ma jednej przyczyny zaburzeń odżywiania, ale niektórzy ludzie są bardziej podatni na zaburzenia, niż inni. Czynniki ryzyka obejmują:

• niską samoocena lub poczucie bezwartościowości;
• brak kontroli;
• poczucie bezradności;
• perfekcjonizm;
• presja społeczna, rodziny;
• presja profesjonalistów lub grup interesu, aby być szczupłym;
• problemy z wagą i sprawnością, depresja lub uzależnienia w rodzinie;
• kompulsywny lub maksymalistyczny charakter – zaburzenia kompulsywne;
• trudne relacje rodzinne;
• historia nadużyć emocjonalnych;
• traumy, smutek lub strata;
• lęk;
• nadużycia seksualne;
• trudne relacje lub izolacja;
• ciągły stresem i sytuacjami nie do zniesienia;
• problemy i oczekiwania oraz obraz siebie.

Trudno jest powstrzymać problemy z odżywianiem, które już się rozpoczęły. Dlatego ważne jest, aby zwracać uwagę na znaki ostrzegawcze i jak najszybciej uzyskać pomoc np. psychoterapeutyczną. Z biegiem czasu w niektórych przypadkach, życie człowieka staje się tak skoncentrowane na czynnościach związanych z jedzeniem, że pozostaje niewiele czasu na zrobienie czegokolwiek innego.

Skutki zaburzeń odżywiania – problemów związanych z jedzeniem

Zaburzenia odżywiania mają poważne konsekwencje, dla zdrowia fizycznego i psychicznego. Mogą zakłócać życie rodzinne, przyjaźnie i codzienne życie. Zaburzenia odżywiania mają również negatywne skutki społeczne i związane z zatrudnieniem. Rzadko odchodzi się bez fachowej pomocy. Im szybciej dana osoba otrzyma pomoc, tym łatwiejszy powrót do zdrowia.

Problemy fizyczne związane z nieprawidłowym odżywianiem

• Problemy z sercem – zaburzenia odżywiania mają głęboki wpływ na zdrowie układu krążenia. Przykładowo anoreksja (jadłowstręt psychiczny) jest uważana za najbardziej szkodliwy. W czasie gdy organizm nie otrzymuje wystarczającej ilości kalorii, rozkłada mięśnie i tkanki na energie. Najważniejszym mięśniem w ciele jest serce. Ryzyko niewydolności serca wzrasta, gdy nie ma wystarczającej ilości energii do pompowania krwi lub gdy zaczyna się ona rozkładać.
• Problemy metaboliczne – przykładowo bulimia nervosa może powodować niewydolność serca i innych organów, ponieważ wymioty wydalają ważne minerały, takie jak potas i niezbędne elektrolity.
• Odwodnienie i niedożywienie – ograniczenia dietetyczne i usuwanie ważnych składników odżywczych może powodować poważne niedobory w organizmie.
• Spowolnienie pracy mózgu – mózg spala aż jedną piątą kalorii dostarczanych do organizmu. Diety, posty, głód i nieregularne diety pozbawiają mózg energii potrzebnej do funkcjonowania i koncentracji.
• Niestrawność i inne problemy z układem trawiennym – ograniczenia dietetyczne i wymioty mogą zarówno zakłócać normalną pracę żołądka, jak i trawienie składników odżywczych. Mogą pojawiać się takie problemy jak: nudności; wymioty; bóle żołądka, wzdęcia brzucha; wahania poziomu cukru we krwi; niedrożność jelit z powodu niestrawionych ciał stałych; bakteryjne choroby zakaźne itd.
• Obniżenie poziomu hormonów – ogranizm wykorzystuje tłuszcze i cholesterol do wytwarzania hormonów. Ograniczenie tłuszczu i kalorii w diecie może obniżyć poziom hormonów płciowych (estrogenów i testosteronu). Zmniejsza również ilość hormonu tarczycy.
• Zatrzymanie miesiączki – Problemy hormonalne wywołane nieprawidłową dietą mogą to spowodować zatrzymanie miesiączki u kobiet.
• Utrata masy kostnej – nieprawidłowa mineralizacja, problemy metaboliczne i nieprawidłowy poziom hormonów, mogą powodować utratę masy kostnej.
• Pogorszenie stanu przełyku i zębów – w niektórych zaburzeniach odżywiania, takich jak bulimia, nadmierne wymioty mogą powodować działanie kwasu żołądkowego na przełyk i na szkliwo zębów.

Najczęstsze zaburzenia odżywiania

Większość zaburzeń odżywiania polega na nadmiernym koncentrowaniu się na swojej wadze, sylwetce i jedzeniu, co prowadzi do niebezpiecznych zachowań żywieniowych. Zachowania te mogą znacząco wpływać na zdolność organizmu do odpowiedniego odżywiania się. Wśród najpopularniejszych należy wymienić:

Anoreksja – Jadłowstręt psychiczny

Cierpiący anorektycy starają się utrzymać swoją wagę na jak najniższym poziomie – zwykle robią to poprzez głodówki, niedojadanie – zmniejszanie posiłków lub nadmierne ćwiczenia. Pacjenci często mają nierealistyczne poglądy na temat własnego wyglądu i wagi.

Bulimia lub Bulimia nervosa

Osoby mające ten problem starają się kontrolować swoją wagę, jedząc zbyt dużo, a następnie oczyszczając się z powodu złego samopoczucia lub zażywając środki przeczyszczające lub moczopędne, a następnie poszcząc.

Bulinoreksja

Zaburzenie łączące objawy anoreksji i bulimii, innymi słowy zespół okresowego objadania się i przeczyszczania.

Ortorexia

Ortoreksja to zaburzenie odżywiania charakteryzujące się nadmiernym zaabsorbowaniem jedzeniem zdrowej żywności.

Napady objadania się

Cierpiący odczuwają nagłe potrzeby przejadania się. Nie wiadomo, jak powszechne jest to zjawisko, ale wiemy, że występuje równie często u mężczyzn i kobiet. Często dotyka osoby w wieku 30 lub 40 lat.

Zespół przeżuwania, in. zespół ruminacji

Jest to przewlekłe zaburzenie czynnościowe przewodu pokarmowego o nieokreślonej precyzyjnie etiologii i patogenezie, objawiające się występującym bez prowokowania wymiotów oraz powtarzalnym cofaniem się z żołądka do jamy ustnej porcji ostatnio spożytego pokarmu, a następnie ponownym jej przeżuwaniem i połykaniem bądź wypluwaniem.

Zespół nocnego jedzenia (objadania się)

Syndrom nocnego jedzenia polega na wstawaniu w nocy i jedzeniu, wedle większości autorów przy zachowanej świadomości, co skutkuje porannym brakiem apetytu. Często wiąże się z otyłością. Istnieje kilka różniących się zestawów kryteriów diagnostycznych.

Jedzenie kompulsywne (uzależnienie od jedzenia)

Kompulsywne obżeranie to zaburzenie odżywiania polegające na spożywaniu dużych ilości pokarmu w niekontrolowany sposób, bez odczuwania fizycznego głodu. Określane także jako „uzależnienie od jedzenia”.

Inne zaburzenia odżywiania…

Istnieją także inne uznane (i mniej rozpoznawane) stany nieprawidłowego odżywiania, które mogą przyczyniać się do wpływu na nasze zdrowie. Jeśli jedzenie, jakiś konkretny zwyczaj jedzeniowy prowadzi do objawów zagrażających zdrowiu i funkcjonowaniu czy to fizjologicznemu, czy to w społeczeństwie. Warto się jemu przyjrzeć zawczasu i podjąć odpowiednie kroki zapobiegawcze jak np. konsultacje psychologiczne czy też psychoterapia.

Jak pomóc osobie mającej problem z jedzeniem?

Podczas leczenia zaburzeń odżywiania ważne jest, aby dana osoba chciała się leczyć. Pomocne jest również wspieranie rodziny i przyjaciół. Dlatego dobrze jest zacząć mówić o tych zaburzeniach, aby zacząć unikać problemów związanych z tym stanem psychicznym. Leczenie może zająć trochę czasu.

Niestety, wiele osób cierpiących na zaburzenia odżywiania myśli, że potrzebuje leczenia i pomocy. Jeśli martwimy się o kogoś bliskiego, można go delikatnie zachęcić go do rozmowy z lekarzem, psychologiem czy też psychoterapeutą. Jeżeli bliska osoba nie jest gotowa przyznać, że ma problem z jedzeniem, możesz spróbować delikatnie otworzyć jej drzwi, wyrażając troskę w jakikolwiek sposób.

Zwracaj uwagę na wzorce żywieniowe i przekonania, które mogą sygnalizować niezdrowe zachowanie, a także na presję rówieśników, która może wywołać zaburzenia odżywiania. Czerwone flagi, które mogą świadczyć o zaburzeniach odżywiania, to m.in:

Symptomy problemów z odżywianiem

• opuszczanie posiłków lub wymyślanie wymówek, żeby nie jeść;
• zbyt restrykcyjne diety;
• nadmierne skupianie się na zdrowym odżywianiu;
• wycofywanie się z normalnej aktywności społecznej;
• ciągłe zamartwianie się lub narzekanie na to, że jest się grubym i mówienie o odchudzaniu się;
• częste przeglądanie się w lustrze;
• kompulsywne spożywanie dużych ilości słodyczy lub pokarmów wysokotłuszczowych;
• stosowanie suplementów diety;
• stosowanie środków przeczyszczających lub różnego rodzaju ziół w celu utraty wagi;
• nadmierne ćwiczenia fizyczne;
• problemy z utratą szkliwa zębów (wynikające z częstych wymiotów);
• częste wychodzenie podczas posiłków w celu skorzystania z toalety;
• poczucie winy z powodu nawyków żywieniowych;
• Jedzenie w tajemnicy.

Jeśli obawiasz się, że ktoś z twojej rodziny może mieć zaburzenia odżywiania, skontaktuj się z jego lekarzem, aby omówić swoje obawy. W razie potrzeby możesz skierowanie się do wykwalifikowanego specjalisty w dziedzinie zdrowia psychicznego z doświadczeniem w zaburzeniach odżywiania.

Zaburzenia odżywiania – Pomoc psychoterapeutyczna:

Jeśli chciałbyś, skonsultować się z psychoterapeutą – poufnie – nasi specjaliści są do Twojej dyspozycji. Nasi terapeuci zapewniają czas, przestrzeń i zrozumienie, aby zbadać związek problemów z jedzeniem. Relacja psychoterapeutyczna ma na celu znalezienie podstawowych przyczyn trudności z jedzeniem.

Należy pamiętać, że osoby dotknięte chorobą mogą również potrzebować specjalnych porad dietetycznych, a także czasem też lekarskich.